Świadczenia rodzinne i wychowawcze

Świadczeniami rodzinnymi są:

1) zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego :

– dodatek z tytułu urodzenia się dziecka

– dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

– dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

– dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

– dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

– dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

– dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

2) jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka (tzw. becikowe),

3) świadczenie rodzicielskie

4) świadczenia opiekuńcze:

– zasiłek pielęgnacyjny

– świadczenie pielęgnacyjne,

– specjalny zasiłek opiekuńczy.

Świadczenia rodzinne przysługują:

1) obywatelom polskim;

2) cudzoziemcom:

– do których stosuje się przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego,

– jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym,

– przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

– posiadającym kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, z wyłączeniem obywateli państw trzecich, którzy uzyskali zezwolenie na pracę na terytorium państwa członkowskiego na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych w celu podjęcia studiów oraz obywateli państw trzecich, którzy mają prawo do wykonywania pracy na podstawie wizy

jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej i spełniają wszystkie ustawowe warunki, od których uzależnione jest przyznanie prawa do świadczeń.

Świadczenia rodzinne za granicą

  Od 01 maja 2004r. obywatele polscy, przemieszczający się w granicach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Szwajcarii, uzyskali prawo do świadczeń rodzinnych w innych państwach członkowskich UE i EOG oraz Szwajcarii. Umożliwia to koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego.

  Zasiłek rodzinny przysługuje rodzinom, w których dochód na osobę w roku poprzedzającym okres zasiłkowy wynosi odpowiednio 674 zł (okres zasiłkowy od 1 listopada 2020 r. do 31 października 2021 r.). W przepadku wystąpienia niepełnosprawności dziecka w rodzinie kryterium dochodowe wynosi 764 zł (dochody za 2019 r. )

DODATKI DO ZASIŁKU RODZINNEGO

1) Dodatek z tytułu urodzenia dziecka

    Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje jednorazowo w wysokości 1000 zł. Przysługuje on matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka. Dodatek przysługuje opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka. W przypadku wystąpienia o przysposobienie więcej niż jednego dziecka lub urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu dodatek przysługuje na każde dziecko.

2) Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

    Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje w wysokości 400 zł miesięcznie. Przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

  • 24 miesięcy kalendarzowych;

  • 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu;

  • 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

    Dodatek przysługujący za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 dodatku miesięcznego za każdy dzień. Kwotę dodatku przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

    W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek.

3) Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

    Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka w wysokości 193,00 zł.

  • Samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:

    1. drugi z rodziców dziecka nie żyje;

    2. ojciec dziecka jest nieznany;

    3. powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.

   Ponadto dodatek przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją

4) Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

    Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka.

    Dodatek przysługuje rodzinie wielodzietnej w wysokości 90,00 zł miesięcznie na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.

5) Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

    Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

  • do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności,

  • powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

    Wysokość dodatku: 90,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
110,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

6) Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

    Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego.

    Wysokość dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego wynosi 100,00 zł na dziecko i przysługuje raz w roku.

7) Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

    Przysługuje, matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka lub osobie uczącej się:

  • w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności – w wysokości 113,00 zł miesięcznie na dziecko albo

  • w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje sięyy siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej – w wysokości 69,00 zł miesięcznie na dziecko.

   Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca

JEDNORAZOWA ZAPOMOGA Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA –
BECIKOWE

    Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka przysługuje ojcu lub matce albo opiekunowi prawnemu w wysokości 1 000 zł., jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1922 zł.

    Wniosek o wypłatę zapomogi należy złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Wniosek złożony po terminie zostanie pozostawiony bez rozpatrzenia.

    Zapomoga przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu.

ŚWIADCZENIE RODZICIELSKIE

Świadczenie rodzicielskie przysługuje:

  1. matce albo ojcu dziecka

  2. opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka wobec, którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;

  3. rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;

  4. osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;

Świadczenie rodzicielskie przysługuje ojcu dziecka w przypadku:

  • skrócenia okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego na wniosek matki dziecka po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka;

  • śmierci matki dziecka;

  • porzucenia dziecka przez matkę.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:

  1. 52 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;

  2. 65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;

  3. 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;

  4. 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;

  5. 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości 1000,00 zł miesięcznie.

Nie obowiązuje kryterium dochodowe.

ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

  • niepełnosprawnemu dziecku;

  • osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

  • osobie, która ukończyła 75 lat.

    Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w wysokości 215,84 zł, także osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia. Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie przebywającej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie.

    Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje również jeżeli członkom rodziny przysługują za granicą świadczenia na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tych osób, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

    Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.

 

ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE

    Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad dzieckiem przysługuje matce lub ojcu dziecka albo opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli nie podejmuje lub rezygnuje z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

    Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 2458 zł. Kwota ta ulega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia. Świadczenie pielęgnacyjne przysługujące również za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 świadczenia pielęgnacyjnego za każdy dzień. Należną kwotę świadczenia zaokrągla się do 10 groszy w górę.

SPECJALNY ZASIŁEK OPIEKUŃCZY

    Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli:

  • nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej

  • rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej

w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji

    Do przyznania specjalny zasiłek opiekuńczy konieczne jest przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego.

    W okresie zasiłkowym 2020/2021 specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, w których łączny dochód rodziny sprawującej opiekę oraz wymagającej opieki na osobę nie będzie przekraczać 764 złotych. W okresie zasiłkowym 2020/2021 trwającym od 1 listopada 2020 roku do 31 października 2021 roku należy wykazać dochody za rok 2019 uwzględniając zmiany wysokości dochodów członków rodziny.

Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego to 620 złotych miesięcznie

    Zasiłek przysługujący za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 specjalnego zasiłku opiekuńczego za każdy dzień. Należną kwotę zasiłku zaokrągla się do 10 groszy w górę.

    Specjalny zasiłek opiekuńczy przyznaje się na okres zasiłkowy, chyba, że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W tym przypadku prawo do świadczeń ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia, nie dłużej jednak niż do końca okresu zasiłkowego.

Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:

  1. Osoba sprawująca opiekę:

    • ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,

  2. ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego,

  3. legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

  4. Osoba wymagająca opieki:

    • została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;

  5. na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;

  6. członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna;

  7. na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna;

  8. na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Skip to content